domingo, 30 de junio de 2013

HEMEROTECA: José Manuel Hermida, coleccionista de niños de paxaros

Nestos 20 anos como corresponsal de FARO DE VIGO en Meaño un tivo ocasión de facer moitas entrevistas e coñecer a xente moi diversa. Pero sin dúbida unha das personaxes mais entrañables e sorprendentes foi José Manuel Hermida, “o rei dos niños”, un mestre que atesouraba unha excelente colección de niños de paxaros que el mesmo fóra descubrindo dende cativo. Esta entrevista con el, cuxo orixinal reproducimos aquí, foi feita o 5 de xuño de de 1997. Uns anos despois un cancro segaralle a vida. Este é o noso particular homenaxe a unha persoa que nos consta calou fondo en todos cantos un día o trataron.

José Manuel Hermida
Coleccionista de niños de paxaros

Naceu en Ribadolouro (preto de Tui) fai 47 anos. Fesde fai tres a exerce a sua profesión de mestre no colexio “O Cruceiro” de Vilalonga. De pequeno era coñecido na aldea coma “o rei dos niños”. De aquí ven a sua curiosa afección de hoxe: coleccionar niños de paxaros. Neste intre ten 38 niños de especies da zona que intregran unha exposición permañente que alberga unha das casas de mestres do seu colexio quen é, por vontade do noso protagonista, o auténtico propietario da colección.

“VEXO NIÑOS ATA DENDE O COCHE EN MARCHA”

José Manuel Hermida en 1997. Foto: José Luiz Oubiña
   - Coleccionar niños semella unha afección un tanto extraña, non?
   - Segundo como se mire, a primeira vista recoñezo que algo nada habitual, de feito non sei de ninguén máis que o faga. Pero o dos niños é unha paixón que tiven sempre.
 - Como empezou en vostede esa paixón polo mundo dos niños?
   -  Dende moi pequeno, ala en Ribadolouro, era un gran afeccionado ao mundo dos paxaros e xa daquela tiña unha intuición especial para descubrir niños. Lembro que unha mañá, mentras a miña nai fora ao mercado, achegueime á ribeira -alá chamabámoslle así a unha zona de lagoas con moitas árbotes- e en tan só dúas hora fun capaz de atopar sete niños de rula. Así as cousas non é de extrañar que me gañara na aldea o apelativo de “o rei dos niños”.
    -   E a idea de coleccionalos?
   -  É bastante posterior. Cando xa estaba de mestre en Vilalonga vivín durante uns anos en Dena. A miña a afección polos niños levoume daquela ao punto de colocar unha rama na entrada da casa onde poñía os niños que ía atopando abandoados, pero acababan por ensuciarse e estropeábanse bastantes. Entonces empecei a gardalos en caixas de cartón no trasteiro. Pronto escomencei a pensar en ensinarlle aos nenos do colexio estas obras de arte que fan os paxaros e a verlle así un uso pedagóxico. A partires de aquí pedín permiso ao consello escolar, falei con responsables da Consellería de Agricultura e montei esta colección que foi exposta por primeira vez en 1986, colección que, desde sempre, decidín que fora propiedade do colexio.
-       Di vostede que colle niños abandoados, pero non pode haber paxaros que volten a poñer no mesmo niño?
-       Un vecino de Dena díxome daquela un refrán: “no niño do ano pasado no hai paxariños este ano”. É ben certo, a excepción dalgunhas especies. Eu procuro asegurarme ben deste aspecto e non collo nunca un niño do que non esté seguro sobre si vai a ter outra posta. Loxicamente para iso fai falla un coñecemento dos paxaros e do bosque ademáis dun traballo de seguimento desos paxaros que poden voltar a poñer.
Un dos niños da colección de José Manuel Hemida
-       Semella traballo de moita paciencia.
-     Desde logo que sí, pero eu disfruto moito del. Góstame adentrarme no bosque cuns prismáticos e escoitar. Levaría cámara pero é que son moi mal fotógrafo. Ás veces paso tardes enteiras atento ao canto dos paxaros e aos seus movementos. Resúltame moi relaxante, métome no bosque e esquézome do que hai outras cousas, é un paixón tal que ás vecs penso que o que a min máis me gostaría sería estar no zoo en Vigo ou algo así. Si me propoñen cambiar de profesión para facer iso acepto mañán.
-       O niños búscaos ou atópaos?
-       De todo un pouco. De tanto estar no metido neste mundo xa os vexo ata dende o coche en marcha. Penso que sempre tiven certa intuición dende pequeno para descubrilos.
-       É de supoñer que ao longo de tantos anos observando paxaros e descubrindo os seus niños decataríase de cousas curiosas sobre o seu comportamento, non sí?
-       Sí de moitas. Por exemplo, o outro día puiden ver algo que nunca vira, o apareamento da chasca, nun tellado da Vichona, con todo un ritual de círculos do macho arredor da femia. Moitos coñecen o cuco, ese paxaro que vai poñendo ovos nos niños de outros. Pero poucos saben que, en realidade, é tan “cuco” que incluso varía a cor ou o tamaño do seu ovo para que coincida cos outros do niño onde pon. Cando quere poñelos nun niño de carriza atópase coa dificultade de que éste é como unha bolsa cun orificio de entrada moi estrieto. O cuco opta entonces por poñer o seu ovo no chan e logo méteo dentro do niño da carriza co peteiro. Pero algo realmente excepcional foi observar o comportamento da rula cando se lle descubre un niño na copa dunha árbore. Si ten ovos a nai sairá do niño voando en horizontal á altura del, pero si ten crías a rula tirarase en picado cara o chan, cae, e vai dando tumbos polo monte adiante. A primeira vez un queda sorprendidísimo ata que comprende que é un comportamento da femia que procura así distraer a atención do intruso para que a siga e así se alonxe do niño onde están as crías.
-       Falemos da colección. De cantos niños consta nes intre?
-       Neste intre son un total de 38 niños de paxaros e dous de araña. Todos son de paxaros da comarca, a excepción de dous que viñeron de zona tropical, un ruiseñor xaponés e un tecedor urbano. Logo hai especies diversas coma o paporroibo real, o picaxuncos, a pega, a rula, o corvo viaraz… Cada niño está pechado nunha urna de cristal con base de madeira. Loxicamente houbo que tratar previamente cada un cun insecticida para matarlles a microfauna e evitar así que se deterioren co paso do tempo. A colección en sí e propiedade do colexio porque eu doneina. Está sempre montada nunha casa de mestre porque non hai espazo na centro para ela.
-       En que lugares estivo exposta nestos anos?
-       Tan só saíu de Vilalonga para estar exposta no centro cultural de Sanxenxo, no colexio de As Covas-Meaño, e na cultural de Dena. Pero nós estamos dispostos a cedela para que se vexa en máis lugares. Agora estou pendente porque a solicitou a Consellería de Agricultura para expoñer en Cotorredondo e na aula de natureza do Siradella.
O niño de corvo viaraz foi o máis difícil de conquerir
  -  Cal desos 38 niños lle resultou especialmente difícil de conquerir?
 - Lembro especialmente difícil o do corvo viaraz. Atopeino na zona dos Sexiños, un lugar entre Dena e Castrelo. Estaba na copa dun eucalipto duns 15 metros de altura. Tiven que subir, amarrar a rama na que estaba o niño cunha corda, cortala e logo baixala coa axuda da corda con moito coidao para que non se desfixera o niño. Nesa zona tamén hai un niño de aguia ratoeira, que ten un diámetro aproximado de dous metros, pero iso non o collo porque esa sí é unha especie que pon dun ano para outro no mesmo niño.
A chasca fai o seu niño no medio do toxo
   -  Que niño lle gostaría ter e aínda non conqueríu?
   -  O da chasca. Trátase dun paxaro pequeno, de cores branco, negro e marrón, que fai os seus niños no medio do toxo, prácticamente arrentes do chan e pon uns ovos azuis. Debe o seu nome precisamente áo “chas-chas” que emite como ruido. A mellor forma de atopalo é cando a femia vai a manter ás crías. Cando se pousa na mata hai que estar moi atento porque acabará meténdose nela e por alí, nalgún lugar ten o niño.
   -     Que lugares percorre habitualmente na procura de niños?
-       Xeralmente vou cara a Padriñán porque vivo en Sanxenxo e quédame preto. Pero tamén vou moito cara a Noalla e incluso cara a Dena. Toda esa é unha zona moi boa.
-       Vai equipado de xeito especial?
-       Non, somentes cuns prismáticos.
-       É de supoñer que cunha paixón así arrastra á xente da casa ou do colexio.
-       Sí, trato de meterlles o bichoco, sobre todo no colexio. Precisamente este curso, no mes de novembro, o museo de Pontevedra convocou un concurso sobre diversos aspectos da nosa cultura que incluía o mundo das aves. Metinlles o gusaniño ao meus alumnos de quinto, fixemos un traballo, presntámolo e cal foi a miña sorpresa cando nos outorgaron o primeiro premio.
-       E nunca se prantexou a posibilidade de plasmar nun libro toda a sua experiencia?
-       Recentemente propúxomo Edicións Xerais, pero teño que pensalo moito porque me gostaría que fora un libro moi didáctico e iso levaríame tempo.


A vella cerámica da Fianteira, reconvertida en centro de interpretación,
alberga a exposición de José Manuel Hermida. 

EPÍGRAFE: A colección de niños de José Manuel Hermida atópase agora nun centro de interpretación que languidece na Fianteira en Vilalonga -preto dos Pasales e da coñecida como “ría de Dena”-, centro no que se reconverteu unha antigua cerámica que había na zona. E dicimos “languidece” porque o centro non ten horario de apertura ao público, e só está operativo de xeito moi ocasional, polo que os niños de José Manuel Hermida só poden verse algo desde fóra ao traverso do cristal. Desde aquí o chamamento para que o traballo desde mestre volte á luz y poida verse neste verán e durante un tempo en Meaño, poñamos que no Pazo de Lis, sede do Museo da Muller Labrega e da oficina de turismo. É preciso que esta mostra sega a coñecerse.

domingo, 23 de junio de 2013

Una veintena de obras de artistas meañeses salpican el municipio

PASEO DE ARTE PÚBLICO POR MEAÑO

Diversos artistas del municipio disponen de obra a pie de calle en Meaño, la mayoría encargos del concello en un intento de promover en su día a aquellos más representativos. Son casi una veintena de piezas que pasan desapercibidas al visitante e incluso a los vecinos que, en gran medida, ignoran su autoría y verdadero valor. Este reportaje pretende ser una guía a la par que un pretexto para descubrirlas.


PAZOS: Cruceiro en el alto del mirador de San Cibrán
   Diversos artistas del municipio disponen de obra a pie de calle en Meaño, la mayoría encargos del concello en un intento de promover en su día a aquellos más representativos. Son casi una veintena de piezas que pasan desapercibidas al visitante e incluso a los vecinos, que en gran medida ignoran su autoría y verdadero valor. Este reportaje pretende ser una guía a la par que un pretexto para descubrirlas.
    Nuestro itinerario bien podría comenzar en el mirador de San Cibrán (Cobas), coronado por un emblemático cruceiro que se ha convertido ya en todo un símbolo de aquel alto. Tallado en piedra, atado con malla de cobre y con peldaños que suben hasta una cruz monumental, el cruceiro evoca los gruesos troncos de madera y su concepción bebe en la etnografía del rural gallego. Se trata de una pieza del escultor Francisco Pazos (Cobas), sin duda el escultor meañés más valorado. Preside el mirador desde 1994 por iniciativa de la asociación de vecinos: “me  pidieron que hiciera para el alto un cruceiro tradicional al uso -recuerda Pazos-, pero yo les convencí de crear una pieza singular, les diseñé una maqueta que les gustó y buscaron una subvención del concello para afrontarla.” Un mirador este de San Cibrán que alberga también sobre una de las rocas que mira a la ría de Arousa un pequeños relieve del santo creado por Miguel Padín, ayudante de taller hoy del propio Pazos.
     Con más de un centenar de exposiciones a cuestas -la última recorre ahora China dentro de la muestra “China y la UE, y los guerreros de Emperador Qin”-, la obra de Pazos se ha convertido en reconocible y está presente en lugares como Santo Domingo de la Calzada (La Rioja), el museo de Pontevedra, Vigo, A Coruña o Alcobendas, junto a numerosas colecciones particulares de España y del extranjero. El escultor de Cobas tiene hasta diez piezas más a pie de calle en el municipio meañés. Así su sello inconfundible lo delata en una escultura situada justo al lado del consistorio, pieza ésta en hierro fundido y bronce que evoca un clarinete en lo que es su particular homenaje al mundo de la música y de una banda centenaria como es la meañesa.

PAZOS: Clarinete en A Feira (Meaño)
PAZOS: Fuente de Os Agros (Meaño)





















       A poco que nos movemos encontramos dos piezas más del genial maestro cantero: una rústica fuente en piedra que completa desde mediados de los 90 la plazoleta de Os Agros (Meaño), y la talla de una cabeza en madera dispuesta sobre pedestal y que nos recibe a pie de escalera en el Pazo de Lis, sede del incipiente Museo da Muller Labrega.
     Cobas alberga una quinta, una incrustación de piedra que trata de suavizar el impacto visual que causa un gran muro de granito de seis metros de altura a pie de la carretera. Aunque discreta es de las que más valora el autor: “se trataba de integrar la pieza en el muro, pero que a modo de relieve sino que formara parte del muro en sí, que lo rompiera pero que a la vez le diera continuidad, por eso jugué con la piedra quemada con ácido por zonas.”

PAZOS: Cuadro en madera en el concello de Meaño (I)
PAZOS: Cuadro en madera en el concello de Meaño (II)





















     También son suyos dos cuadros en madera pintada -una de sus últimas tendencias- que decoran las paredes de la primera planta del concello, amén de un relieve en piedra rota con el símbolo farmacéutico al uso que preside la pared de entrada de la farmacia de Dena.
Obras menores del artista de Cobas son un escudo de Meaño en pieza que presidió el balcón del concello en los 80 con Germán Rodiño de alcalde -su primera obra pública en Meaño- y que hoy se encuentra a pie de césped en la Praza da Feira al lado de la Casa de Música. Y dos metopas, una en el centro de Dena que conmemora un premio concedido al concello y donde reza “embellecimiento de travesías Conde de Guadalorce”; y otra en Padrenda que recuerda la inauguración de su Casa de Cultura.

MANOLO RIAL: Monolito del centro de salud de Dena
      Hermanos Rial, Guada y Valladares
   La obra de los escultores de Dena, los hermanos Carlos y Manolo Rial, puede adivinarse  en algunos recodos de esta localidad. Así el último dispone de un monolito que preside el jardín delantero del centro de salud de Coirón. Concebido en piedra negra de Campolameiro, la pieza incluye seis mariposas esculpidas y pintadas en azul y rojo -una alegoría de los dos sexos- que ascienden por la piedra. Mientras, a escasos metros dos piezas gemelas de Carlos a modo de leones -o gigantes caballos de ajedrez, según se mire- reciben al cliente a la puerta de la vinoteca Vijaque. Ambos hermanos son los artífices además de la fuente de pequeño “parque do Alargo” en Seixiños, obra que el concello les encomendó en 1995.
     Guadalupe Martínez “Guada” dispone de una pieza en el parque de Coirón, al fondo de la Rúa do Colexios, la cual combina piedra y acero inoxidable -una tendencia con la que experimentó en una de sus etapas- y que en su día le encargó el concello para presidir el área recreativa. La artista meañesa también cuenta también con dos piezas más dentro del consistorio: una pequeña estatua del que fuera cura párroco de Meaño Desiderio Dovalo -que el concello le adquirió a finales de los 80 para presidir la hemeroteca creada con el impresionante fondo periodístico de aquel-, pieza que hoy está en el recibidor de la planta alta del concello; y un cuadro en tinta china que cuelga de la pared de un despacho de los servicios sociales en la planta baja. Algunas otras piezas de su muestrario aparecen dispuestas por  la artista en las inmediaciones de su vivienda al lado de la iglesia parroquial de Meaño.

GUADA: Escultura en parque de Dena
VALLADARES: Escultura de Herminia Fariña en Meaño





















    Este peculiar paseo se completa con una pieza de Ángeles Valladares, pintora y escultora de Dena, quien, por encargo del concello, esculpió un busto en piedra de la poetisa Herminia Fariña para presidir la plaza de nuevo cuño creada en 1993 para honrar a la poetisa de Simes  que en su día fue miembro entonces de la Real Academia Gallega.

    Nuestro particular paseo finaliza aquí. Lástima que la administración local no haya optado por  haber hecho patria con algunos espacios públicos de especial relevancia, como las plazas de A Feira ó Simes, que no acabaron de coronarse con alguna de pieza de estos artistas. Pesa sobremanera la tan traída fuente de la Praza da Feira, espacio emblemático que es una de nuestras imágenes en el exterior. La plaza albergó dos fuentes -una de ellas la actual-, y en las dos fue manifiesta la oportunidad perdida en la que, una vez más, el pretexto económico acabó decantando la decisión hacia la insustancialidad.


  Fotos de otras obras que se mencionan en es este reportaje

GUADA: Imagene de Don Desiderio, en el concello
HERMANOS RIAL: Fuente del Parque do Alargo en Dena


PAZOS: Piezas incrustadas en muro al lado de la carretera de Cobas

MIGUEL PADÍN: relieve de San Cibrán en una roca del mirador
ÁNGELES VALLADARES:
Detalle de la cara de Herminia Fariña (Meaño)










sábado, 15 de junio de 2013

Escoitar a voz dunha persoa que xa non vive resulta entrañable e evocador porque sempre esperta algunha lembranza durmida entre aqueles que un día a coñeceron. Esta vez asomámonos POLO VENTANUCO para escoitar unha desas voces, a de Manuel López Fernández, coñecido como “O reloxeiro de Meaño”. 

Manuel López (con boina) xunto a Telmo, un domingo a saída da igrexa de Meaño


Foron moitas as xeracións de meañeses que pasaron a cotío por aquel taller de reloxería que "Manuel de Lopez" tiña na sua sua casa, en cuxo baixo impartía escola da sua dona Celia nunha aula unitaria non reglada que era, no municipio de Meaño, a última daquel vello modelo de ensino que recibiron os nosos pais e avós.
Lembro que cando eu tiña seis ou sete anos el botou a andar o meu primeiro reloxo, un aparello destartalado que atopei tirado e que recuperou no seu taller con paciencia inusitada. Uns anos despois o meu pai mercoume alí o segundo reloxo, un Edox con correa negra e aro plateado.

Manuel López e a sua dona Celia
Manuel López nacera en 1918. El era todo un humanista, autodidacta, ávido lector, improvisado contertulio, curioso e culto, amén ser un firme defensor dos animais. Lembro que lle escandalizaba a xente que sacrificaba cans cun tiro de escopeta, polo me mercou unhas tenazas eléctricas que cedía desinteresadamente a quen llas pedía co obxecto de dar unha morte menos doente aos animais. Aquel ofrecemento penduraba nun cartel na parede do seu vello taller. Tamén lembro a sua teima con todo aquel rapaz que ía pola reloxería: “tes que estudar para inxenieiro técnico -nos dicía- esa é a profesión do futuro”. E algunha das suas reflexións en voz alta, como cando, xa ancián, e tras unha exhibición de artes marciais dos alumnos do colexio de Meaño na Praza da Feira, meneaba a cabeza lamentando: “si en vez de ensinarlle aos nenos tantas patadas lle ensinaran máis ética, máis filosofía...!”. En fin, toda unha personaxe.
Hoxe a través deste Ventanuco ofrecémosche a oportunidade de escoitar a sua voz. Pincha nos iconos de "play" que aparecen debaixo deste texto e poderás escoitar en dous volumes unha entrevista feita con el o 4 xe xuño de 1995 na sua vella reloxería cando xa non exercía a profesión. Un extracto deste audio era publicado días despois en FARO DE VIGO. Daquela Manuel “De Lópes” tiña 76 anos.












domingo, 9 de junio de 2013

conversas.com
Roberto Varela Fariña
Embajador de España en Uruguay

Es el meañés que ha desempeñado el cargo político más relevante: fue conselleiro de cultura de la Xunta de Galicia en el gobierno de Alberto Núñez Feijóo entre abril de 2009 y enero de 2012 y actualmente es el embajador de España en Uruguay. Roberto Varela Fariña (Dena, 1959) es licenciado en Filosofía por la Universidad de Barcelona y en Relaciones Internacionales por La Sorbona de París. 

“MI ETAPA COMO CONSELLEIRO ME SIRVIÓ PARA APRENDER MUCHAS COSAS DE LA VIDA”


Roberto Varela en casa de sus padres en Dena
Cuando se aprestaba a comenzar sus estudios su padre pretendía para él la carrera de derecho pero la rehuyó: “menos médico y abogado -recuerda el padre que le dijo- cualquier cosa: para médico hay que trabajar con la sangre y para abogado hay que saber mentir: para eso no sirvo, no sé hacer ninguna de las dos cosas”. Roberto Varela es diplomático desde hace 23 años y desempeñara antes su trabajo en las embajadas de Bonn, Kuwait, más en el consulado de Nueva York, ciudad ésta en la que estaba cuando en 2009 le llama Alberto Nuñez Feijóo. Estos días estuvo en España acompañando al presidente uruguayo José Alberto Mujica de visita en nuestro país, la cual incluyó Galicia. Un pequeño impasse permitió a Roberto Varela una visita fugaz de apenas 24 horas a Dena para ver a sus padres con 90 años cumplidos. Pese a su visible cansancio por una agenda repleta nos recibe de buen grado cuando nos presentamos de imprevisto en casa de sus padres a última hora de la tarde. Al momento entrevemos al hombre cercano y afable.

      -          Pese al cansancio no se quita la corbata ni en casa a esta hora.
-          No me la quito ni para dormir (risas)
-          Presencia fugaz la suya en Dena.
-          Sí, se debe a que acompaño al presidente Mujica que estos días está de visita en España. Estuve con él en Cádiz, en el País Vasco, también aquí en Galicia… Y esa visita iba a interrumpirse día y medio en que el presidente Mujica se iba a Italia. Esa ausencia es la que me permite venir a Dena en un impasse de trabajo para visitar a mis padres y el resto de la familia, pero es una estancia de apenas 24 horas. Mañana miércoles [día 5 de junio para el lector] me encuentro de nuevo en Madrid con el presidente Mujica para viajar juntos de vuelta a Uruguay en un vuelo que supone la inauguración de la línea directa Madrid-Montevideo por parte de la compañía Air Europa, retomando así una conexión directa con Uruguay que había desaparecido hace unos años cuando la dejó Iberia.
-          Uruguay como país ¿es un destino tranquilo para un embajador?
-          Evidentemente lo es en cuánto conflictos se refiere, pero es un destino con una buena carga de trabajo, el hecho mismo de organizar esta visita del presidente Mujica ha supuesto un esfuerzo grande. El objetivo de ésta es facilitarle el camino a las inversiones allí por parte de empresas españolas, y entre ellas gallegas. Tenemos muchas empresas que están llegando, un centro cultural con mucha actividad que depende de la embajada, un centro cooperación, otro de formación… trabajo no falta.
-          ¿Hay recorrido en Uruguay para la inversión por parte de empresas españolas?
-          Sí, hay recorrido. Hay que tener en cuenta que Uruguay en un país pequeño con 3,2 millones de habitantes, por lo que consumidores potenciales no hay muchos, pero es una buena puerta de entrada para Latinoamérica. El país está registrando unas tasas muy buenas de crecimiento económico de más de un 5 por ciento, tiene una necesidad importante en infraestructuras: navales, fluviales, ferrocarriles, tratamiento de residuos…, es un país que ofrece además un buen marco jurídico con garantías para hacer negocios, y todo esto junto hace que sea un buen momento para entrar allí.
-          En una época de recortes y crisis hay quien critica los gastos elevados que suponen muchas embajadas.
Roberto Varela con su padre Lucindo que tiene 91 años
-          En las embajadas estamos sujetos a los mismos recortes que se producen en el resto de la administración, de hecho al personal se le recortó igual que al resto de los funcionarios. Por lo demás tenemos de unos presupuestos que se han ajustado y disponemos para gastar lo que determina el gobierno, no tenemos libertad para ir más allá. Lo que ocurre es que las embajadas tienen en casos una imagen que no se corresponde con la realidad. Esos edificios fueron comprados en otras épocas y que ahora nosotros únicamente nos limitamos a mantenerlos. Por otra parte la labor de un embajador es buscar contactos, y para ello muchas veces tienes que invitar a comer a personas que nos puede interesar tanto política como económicamente, forma parte de nuestro trabajo, y creo que muchas veces se infravalora esa importancia de hacer de relaciones públicas, algo que, lógicamente, tiene un coste, pero siempre ajustado a los presupuestos.
-          Cambiando de tercio. ¿Cómo valora su experiencia de conselleiro? Usted que estaba como cónsul en Nueva York ¿se dijo alguna vez aquello de “si lo sé no vengo”?
-          No, para nada. La etapa de conselleiro fue una época de mi vida muy difícil, dura y de mucho trabajo, pero no me arrepiento en absoluto de nada. La política tiene cosas malas, pero también las tiene buenas, sin duda la mejor es que es un trabajo al servicio de la gente. Mi etapa como conselleiro me ha servido para aprender muchas lecciones de la vida, de hecho creo que ahora no soy la misma persona que antes: me volví más prudente, más cuidadoso a la hora de hablar… No, no me arrepiento en absoluto de la experiencia.
-          ¿Se fue desencantado?
-          No, vine con el propósito sobre todo de hacer el año jacobeo que era el 2010. En ese tiempo que estuve al frente de la consellería aprendí mucho y entendí perfectamente la decisión del presidente de reducir el gobierno en las circunstancias actuales. Además estaba la opción de volver a mi carrera diplomática y hacerlo en un país tan vinculado a Galicia como es Uruguay. De hecho el traer al presidente Mujica aquí a Galicia es también un pequeño triunfo de mi gestión, porque estaba prevista su visita a Madrid, al País Vasco que es de donde dice que proceden sus antepasados, de ahí que su viaje tuviera cierto componente sentimental, pero yo insistí mucho en que incluyera también en su visita nuestro país porque existe un vínculo muy grande de entre Galicia y Uruguay.
-          ¿Le gustaría volver a un cargo político?
-          No cierro esa puerta pero en este momento estoy de embajador, un cargo que tiene también su componente político, es mi carrera en la que llevo 23 años y estoy a gusto en ella, prefiero no pensar en el futuro porque aún tengo muchas misiones en Uruguay.
-          El fallecido Jorge Domínguez le dijo un día que usted debía presentarse a alcalde de Meaño.
-          Tengo un grato recuerdo de esa anécdota. Jorge era una gran persona y un día, no sé si medio bromeando o medio en serio, me preguntó: “oye, ¿por qué no te presentas a alcalde de Meaño?”. Yo me eché a reír, no sé si me estaba tomando el pelo o si estaba en serio y le contesté: “bueno, a lo mejor nunca se sabe, cualquier noche sale el sol”.
-          Y pensando en el futuro ¿nunca se le pasó por la cabeza una posibilidad así?
-          Todo lo que sea labor de servicio público es algo que me agrada y que hice toda la vida, pero la verdad es que nunca se me pasó por la cabeza, pero, vamos, nunca quiero decir que no a nada.
-          Usted mantuvo ciertos vínculos con Jorge Domínguez, quien era además de su misma quinta aquí en Meaño. ¿Cómo se entera de su fallecimiento?
-          Mi hermano me mandó inmediatamente un sms, y acto seguido llamé al concello donde me lo confirmaron. Al poco me empezaron a llegar teletipos. Fue un momento duro porque cuando la muerte de una persona querida le pilla a uno lejos parece que le afecta un poco más. Tengo muy buenos recuerdos de Jorge y de él solo puedo decir cosas buenas. Durante mi época de conselleiro me pidió muchas cosas para Meaño pero coincidió con la época del inicio de los recortes, la etapa fue además breve, apenas tres años y, desgraciadamente, no hubo mucho tiempo. Pero tuvimos una buena relación, me hacía sentir cómodo y el estaba orgulloso que la Xunta tuviera un conselleiro de Meaño.
-          Hubo incluso una iniciativa por parte del grupo de gobierno de Jorge Domínguez es su última etapa de nombrarlo a usted hijo predilecto de Meaño.
-          Sí, no sé como quedó eso al final, pero no importa. Para mí lo que realmente fue un honor es que poco tiempo antes de fallecer Jorge se acordara de mí y quisiera reconocerme, con eso es suficiente, lo demás no importa.